Süpernova Nedir
Yıldızlar da ölür mü? Ne kadar yaşar bu yıldızlar? Gelin bu sorulara birlikte cevap verelim. Nedir bu süper nova? Bir yıldızın ölümü diyebiliriz. Yıldızlar da insanlar gibi doğar, büyür ve ölür. Tek fark onlar bizden çok daha fazla yaşıyor. Enerjisi biten yıldız patlıyor ve bu patlama sonucunda ki bu patlama süpernova oluyor, yeni yıldızlar oluşturuyor. Bir süpernovanın parlaklığı Güneş’in parlaklığının yüz milyon katına varabilir. Yani Güneş’in ömrü boyunca yayacağı enerji kadar enerji yayabilir.

Süpernovalar iki şekilde oluşur: Birinci tür süpernovalar ikili yıldız sistemlerinde oluşur. Yıldızlardan biri diğerinden madde çeker.(Bu beyaz cücedir.) Madde çektikçe o kadar ağırlaşır ki sonunda patlar. Bu patlama sonucu süpernovalar oluşur. İkinci tür süpernovalar bahsettiğim gibi yaşlanan yıldızın ölmesiyle oluşuyor yani patlamasıyla. Yıldız nükleer enerjisini bitirince git gide kendi kütlesini çekirdeğe akıtmaya başlıyor. Bunun sonucunda çekirdek kendi çekim kuvvetine dayanamaz hale gelir ve patlar. Yani ölür. Bu ölüm bazen bir karadeliğe bazen bir nötron yıldızına başlangıçtır.

Süpernovalar neden bizim için önemli?
Bu patlamalar kısa süreli de olsa bize güzel bilgiler verir. Süpernovalar genişleyen bir evrende yaşadığımızın en güzel kanıtıdır. Bu patlamalar, maddenin evrende bir noktadan başka noktalara taşınması işine yarar. Aynı zamanda patlayan yıldızın içindeki elementler de bu sayede uzaya dağılır. Hatta bir varsayıma göre içinde bulunduğumuz Güneş Sistemi’de bir süpernova patlamasından sonra oluşmuştur.

Süpernovaları nasıl buluyoruz?
Bazı teleskoplar yardımıyla patlama sırasındaki ışığı gözlemleyebiliyoruz. Bu bize sadece görünür ışığı verir. Süpernovalar x ışını ve gama ışını yaydığı için bunları tespit ederek de bulabiliriz.
 

Süpernovalar ne zaman oluyor?
Bunu önceden tahmin edemeyiz. Sürekli gerçekleşmezler bu yüzden sürekli gözlemlenerek bulunurlar. Bu arada Samanyolu’nda yaklaşık her 50 yılda bir süpernova patlaması olduğu tahmin ediliyor.

En büyük süpernova hangisi?
18 Eylül 2006 tarihinde R Quimby ve P. Mondol tarafından keşfedilen SN2006gyGY nın meydana geldiği galaksi NGC 1260, bize 238 milyon ışık yılı uzaklıkta. Bu demek oluyor ki süpernovadan gelen ışığın dünyamıza ulaşması 238 milyon yıl sürdü. Bu gerçekten uzun bir süre. (Samanyolu Galaksisi’nde ki en büyük süpernova ise 14 Haziran 2015’de ki ASASSN-15lh dir.)